.png)
Chart móc len hay Crochet Pattern là một trong những sản phẩm số được nhiều người tìm kiếm hiện nay. Nghệ thuật móc len không chỉ quanh quẩn ở câu chuyện móc áo, móc mũ hay tất cho em bé, mà bây giờ bộ môn này đã có thể tạo ra những thú/nhân vật được móc len và nhồi bông (amigurumi)* đang được ưa chuộng và làm mưa làm gió tại các cộng đồng yêu đan móc.
Chị Ý Nhi - một người hướng nội đã xây dựng nên thương hiệu về mẫu móc len rất được nhiều bạn ưa thích móc len trên thế giới theo dõi, đặc biệt chị đã có hàng ngàn lượt bán trên Etsy*. Hãy cùng mình tìm hiểu hành trình phát triển sản phẩm số này của chị Ý Nhi nhé.
*Vì một số lý do, theo yêu cầu của nhân vật được phỏng vấn mình sẽ gọi thương hiệu của chị Nhi là P.
Xin chào chị Nhi, rất vui vì chị đã nhận lời phỏng vấn tại Business of Maker. Theo nghiên cứu của Business of Maker thì ngày nay các bạn trẻ rất quan tâm đến sản phẩm số và chị là một trong những crochet pattern maker mà em thấy có lối đi riêng về tạo hình nhân vật, mình bắt đầu với cuộc hành trình đầu tiên của chị khi biết đến amigurumi nhé.
Chị biết móc len từ khoảng năm lớp 7, hồi đó cũng là thích thích học và được một cô hàng xóm chỉ dẫn nên chị cũng học móc mấy thứ đơn giản như khăn trải bàn, lót ly… Cho đến tận năm 4 đại học thì chị mới bắt đầu thực sự chú ý đến bộ môn này. Đó là khi chị chuẩn bị làm đồ án tốt nghiệp ngành thiết kế đồ họa tức cách đây khoảng hơn 12 năm, chị có đi thực tập tại một công ty chuyên sản xuất thú móc len (amigurumi), khi đó thì đây gần như là công ty duy nhất phát triển mảng này, ở Việt Nam khá ít người biết. Chị cũng hay lân la xin mẫu về học móc theo mấy chị trong công ty vì thích thôi.
Sau này, khi kết thúc thời gian thực tập, đổi nhiều đề tài cho đồ án, cuối cùng chị chọn amigurumi. Và đó cũng có lẽ là cơ duyên đầu tiên chị có được đến sự nghiệp móc len sau này.
Vậy sau khi ra trường chị đã bắt đầu móc lên để kinh doanh luôn hay đi theo ngành đã học là thiết kế đồ họa?
Thật ra chị chỉ móc cho bạn bè và những ai yêu thích đặt làm thôi, không chú trọng gì nhiều. Công việc chính của chị vẫn là thiết kế đồ họa. Dù mơ ước có cửa hàng handmade cho riêng mình thì chị cũng không thể bỏ những thứ đã học suốt 5 năm được. Nên chị vẫn đi làm công sở và móc theo ý thích.
Cơ duyên nào khiến chị bắt đầu thương hiệu hiện tại như bây giờ?
Đi làm suốt 6 năm công sở khiến chị cảm thấy quá áp lực, bản thân chị là người rất hướng nội, ít giao tiếp, thích làm việc một mình, và môi trường công sở khiến chị cảm thấy mình không thể nào thuộc về. Chị thay đổi công việc liên tục và quyết định nghỉ ngang sau 6 năm mà không có bất cứ kế hoạch gì cả.
Chị cũng có chú tâm vào công việc móc len và phát triển Piggy (tiền thân của thương hiệu hiện tại) như một cửa hàng móc len, nhưng 6 tháng không ra thu nhập khiến chị bất an, nên chị đã quay lại đi làm.
Lúc này chị vừa làm việc vừa phát triển song song P, khi thấy thị trường móc len ra sản phẩm khó bán hơn chị quyết định tự thiết kế Pattern (chart móc len) để đăng bán trên Etsy, lúc đó là tầm cuối 2019.
Những mẫu nhân vật anime với nhiều chi tiết khó vẫn được thể hiện một cách khéo léo
Bây giờ, thương hiệu P của chị đã phát triển chị có còn đi làm song song công việc chính đồng thời?
Thật ra, thời điểm quay trở lại làm việc sau 6 tháng nghỉ không kế hoạch chị cũng chỉ làm thêm được một thời gian rồi vẫn không thể tiếp tục. Chị thích làm việc một mình, vì vậy khi thương hiệu trên Etsy bắt đầu có đơn đều, amigurumi cũng được biết đến nhiều hơn thì chị lại nghỉ việc và lên kế hoạch phát triển. Và may mắn là P dù thế nào thì cũng đang phát triển tốt.
Thời điểm dịch là khoảng thời gian mà cả thế giới chững lại về kinh tế, chị lại nghỉ việc tầm đó để phát triển thương hiệu riêng, có điều gì khiến chị gặp khó khăn không ạ?
Thời điểm mọi người ở nhà lại là thời kỳ giúp thương hiệu của chị phát triển mạnh hơn bao giờ hết. Vì khi không ra ngoài, mọi người có thời gian học thêm thứ mới, rất nhiều người dành thời gian để móc len, họ tìm mua mẫu về để móc, và chị lại có cơ hội đến bán sản phẩm này nhiều hơn.
Tiếc là hồi đó chị không nghiên cứu Etsy nhiều như bây giờ, dù biết amigurumi từ rất sớm nhưng chị cảm thấy mình vẫn đi chậm. Cũng có giai đoạn chị đã bị mất động lực. Tuy nhiên, không thể phủ nhận nhờ Etsy mà chị được biết đến nhiều hơn và bán được nhiều mẫu hơn.
Quãng thời gian có vẻ thuận lợi nhưng lại bị mất động lực, chị có thể chia sẻ thêm và cách chị vượt qua nó như thế nào không?
Chị bị mất động lực có lẽ là do chị đã so sánh bản thân mình quá nhiều. Chị biết đến amigurumi khá sớm nhưng lại mất quá nhiều thời gian để phát triển nó, thời kỳ phát triển tốt nhất thì cũng xuất hiện rất nhiều bạn bứt lên và thành công. Nên chị tự thấy mình không đủ giỏi. Lúc đó chị khá chán nản và thất vọng.
Nhưng sau đó chị tham gia vào nhóm của một người bạn, nơi mà tập hợp những bạn có nền tảng khác nhau muốn tìm lại cảm hứng sáng tạo, mọi người cùng nhau thực hiện các bài tập trên quyển sách The Artist Way. Nhờ đó mà chị tập trung lại vào bản thân, cố gắng phát triển thương hiệu được như bây giờ.
Và nó hẳn là mang thu nhập tốt cho chị?
Hiện tại, khi đại dịch đi qua, có tháng chị kiếm được cao hơn mức thu nhập khi đi làm và có tháng thấp hơn, nhưng nhìn chung là thu nhập này đối với chị khá là ổn và chị được làm công việc yêu thích mỗi ngày, thoải mái, một mình, vẫn có thêm thời gian chăm sóc em bé 10 tháng nhà chị.
Chị có thể chia sẻ thêm về thương hiệu của mình và quá trình chị sản xuất ra mẫu không ạ?
Chị thích búp bê từ bé, những mẫu của chị tập trung nhiều nhất là về Sailor Moon, sau đó phát triển ra các nhân vật Anime trong truyện và phim hoạt hình Nhật Bản, thêm nữa là các nhân vật game. Thường trung bình chị cần 3 ngày để móc dựa trên hình của nhân vật, tùy vào nhân vật mà chị sẽ chọn móc trước và đếm lại số mũi rồi mới viết mẫu hay là vừa móc vừa viết lại luôn. Ngoài ra chị cũng cần chụp hình để hướng dẫn chi tiết cho người móc, nhanh thì tầm 1 tuần mà lâu thì có khi cả tháng mới xong.
Em thấy để từ một hình ảnh 2D mình phát triển và móc ra một nhân vật nó khá là khó chị làm thế nào để phát triển ra mẫu và viết pattern dễ hiểu nhất, đặc biệt khi đó là các mẫu anime?
Chị cần phải giản lược bớt những nét quá chi tiết và thể hiện những nét đặc trưng nhất trên nhân vật, nếu quá chi tiết người mua mẫu về làm theo cũng không được họ sẽ rất nản. Các mẫu pattern hiện nay của chị đều đang là bản tiếng Anh vì đối tượng khách hàng đều ở nước ngoài, mà tiếng Anh lại không phải là lợi thế của chị nên chị sử dụng hình ảnh chụp lại quá trình để khách mua mẫu thấy dễ hiểu hơn.
Ngoài ra, một số đoạn khó như giấu mũi, ẩn mũi chị sẽ xử lý bằng các công cụ thiết kế đồ họa nhằm vẽ ra cho họ dễ nắm bắt. Mình làm chi tiết dễ hiểu thì họ cũng sẽ đánh giá tốt hoặc ít hỏi trực tiếp mình hơn. Trước đó thì chị cũng mua một số mẫu thiết kế của các bạn khác trên Etsy để học cách diễn đạt tốt hơn.
Có vẻ chuyên ngành của mình lại hỗ trợ mình khá nhiều, em thấy trong các mẫu chị phát triển nhiều nhất là anime, nhưng các mẫu này có thể bị đánh bản quyền chị đã bao giờ gặp chưa và chị định hướng sau này sẽ như thế nào?
Chị đã từng bị một lần bị đánh bản quyền về một nhân vật anime, mặc dù phát triển pattern móc len trong mảng anime được đón nhận và ý tưởng thì dồi dào nhưng chị nghĩ cũng đến lúc phát triển mẫu riêng của mình, vậy nên Giáng Sinh năm ngoái chị đã hợp tác với một bạn vẽ minh họa tạo ra 5 mẫu nhân vật Noel độc quyền cho mình. Sau đó chị dựa trên mẫu vẽ đó để phát triển mẫu móc len, và chị nghĩ về lâu dài chị sẽ phát triển những mẫu của riêng mình bằng cách này.
Phát triển sản phẩm số thì có một lợi thế là mình làm một lần và bán rất nhiều lần, nhưng rất dễ bị sao chép chị nghĩ sao về vấn đề này?
Đây là một trong những vấn đề khiến chị và các bạn thích viết mẫu đau đầu nhất, cứ một mẫu mình tung ra thì người mua đầu tiên sẽ là những người dịch mẫu sang thứ tiếng của nước họ. Chưa kể đến dịch ra và biến nó thành sản phẩm miễn phí. Mình biết thì cũng chỉ báo nhau đi “report” trên các mạng xã hội này thôi chứ cũng chưa thể làm gì được. Nên đôi khi mẫu mình bán chưa được bao nhiêu mà đã có mặt khắp mọi nơi với cái giá rẻ hơn hoặc miễn phí. Vì vậy, mình luôn cần cập nhật và đổi mới mẫu liên tục, làm thương hiệu tốt thì sẽ nhiều người biết tới hơn để mua trực tiếp từ mình.
Chị có nghĩ sẽ dịch ra nhiều thứ tiếng cho các mẫu của mình không? Em thấy rất nhiều bạn hiện nay đang làm như vậy.
Chị có nghĩ tới, nhưng sẽ cần người uy tín để tránh bị rò rỉ mẫu trước khi được đăng bán, chưa kể bạn đó sẽ đảm bảo không tự mình bán trong nước của bạn mà người mua cần mua trực tiếp từ P. Vấn đề này cũng khiến chị cân nhắc nhiều, nên hiện tại các mẫu của chị vẫn đang chủ yếu là tiếng Anh.
Trong tương lai chị có dự định gì để phát triển thương hiệu của mình không?
Chị đã từng mở khóa học móc len nhưng chỉ một lần rồi thôi vì thấy không thoải mái lắm, có lẽ chị sẽ cố gắng học cách để phát triển thương hiệu tốt hơn, tập trung nhiều nhất vào Instagram, Pinterest và trên Etsy. Tik tok chị có tải rồi nhưng chưa phát triển trên đó, trong tương lai có thể sẽ thử. Chị nghĩ chị sẽ phát triển tốt nhất những nền tảng mà mình đang có thương hiệu, vì bản thân chị cũng khá hướng nội, nếu nền tảng không phù hợp cũng khó mà làm tốt. Chị cũng sẽ phát triển các mẫu mới của riêng chị.
Cuối cùng, nếu nói về những con số chị nghĩ đâu là con số chị nghĩ tới đầu tiên?
1111 có lẽ là con số bật ra trong đầu chị đầu tiên, giống như con số may mắn vậy.
Còn một con số là doanh thu chị từng đặt mục tiêu khi chị bị mất động lực vào năm 2021, lúc đó chị đã thử đề ra chỉ tiêu doanh thu tương đương với 1500 đơn trên Etsy trong một năm. Và rất bất ngờ là không những chị đã chạm được con số đó mà còn vượt qua nó.
Cảm ơn chị Nhi về những chia sẻ của chị, hiện thương hiệu P do chị Nhi sở hữu đang có hơn 17K lượt theo dõi trên Instagram, gần 3K trên Facebook và hơn 4500 lượt bán trên Etsy với hơn 40 mẫu khác nhau, được đánh giá trên 4.8 sao. Mình rất ấn tượng với những mẫu amigurumi mà chị đang phát triển, và mình cũng tin rằng thương hiệu của chị sẽ phát triển bền vững vì những mẫu chị làm ra rất đặc trưng. Cộng đồng yêu thích anime và game đều rất cuồng các nhân vật một khi họ đã thích nên trong tương lai sẽ có rất nhiều cơ hội.
Dù đã có giai đoạn mất hoàn toàn động lực của bản thân, nhưng khó khăn đôi khi lại khiến mình đi tiếp tốt hơn, điều đó có thể thấy ở mức thu nhập chỉ tiêu tương đương với hơn 1500 đơn chỉ riêng trên nền tảng Etsy mà chị Nhi đã vượt qua với sản phẩm số (loại sản phẩm tạo ra thu nhập gần như thụ động, bạn chú tâm sản xuất 1 lần và bán nó rất nhiều lần trên rất nhiều nền tảng).
Hy vọng rằng cuộc trò chuyện này sẽ giúp những bạn hướng nội mạnh dạn phát triển công việc kinh doanh của mình, biến những bất lợi như rào cản về tiếng Anh hay ngại giao tiếp thành các sản phẩm mang tính trải nghiệm cao như chị Nhi. Thêm vào đó, việc phát triển sản phẩm số trên các nền tảng như Etsy, Ravelry… hoàn toàn là tiềm năng cho người Việt Nam nhờ khả năng sáng tạo tốt, dù các chính sách có vẻ siết chặt hơn hiện nay.
Cảm ơn bạn đã đọc đến đây và nếu có bất cứ thắc mắc gì hãy để lại bình luận cho mình nhé.
(Ảnh do nhân vật cung cấp)
Hoàng Nhi
Business of Maker
*Amigurumi: nghệ thuật móc len và nhồi bông tạo thành các con thú hoặc nhân vật nào đó.
*Etsy: Sàn thương mại điện tử nổi tiếng dành cho những doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh sản phẩm handmade, DIY, tự sản xuất.
Comments